Pankreas, sindirim enzimleri ile insülin gibi hormonlar üreten bir organ olarak işlev görür. Karın bölgesinde, mide ve omurganın arkasında yer alır. Pankreas kanseri nedir, sessiz bir şekilde ilerleyen hastalıktır. Bu kanserin erken teşhisi genellikle zordur.
Pankreas Kanseri Nedir Ve Türleri Nelerdir?
Pankreasın hücrelerinde başlayan kötü huylu (malign) bir tümördür. Pankreas, sindirim enzimleri ve insülin gibi hormonlar üreten hayati bir organdır. Genellikle erken evrelerde belirti vermeden ilerler, bu da tanının zor olmasına yol açar. Her yıl dünyada binlerce insan bu hastalıkla karşılaşmakta ve çoğu zaman hastalık, ileri aşamalarda teşhis edilmektedir.
Duktal adenokarsinom, kanserin en sık görülen türüdür ve pankreasın duktus (kanal) hücrelerinde ortaya çıkar. Genellikle agresif bir şekilde ilerler. Erken aşamalarda belirti göstermez. Tanı konulduğunda çoğunlukla ileri evrelerde tespit edilir.
Endokrin tümörler, pankreasın hormon üreten hücrelerinden (endokrin hücreler) oluşur. Nadir görülen bir grup kanser türüdür ve insülinoma (insülin üreten tümör) gibi farklı alt türleri içerir.
Kistik Lezyonlar, pankreas içinde sıvı dolu kistler olarak ortaya çıkan lezyonlardır. Bazı kistik lezyonlar kanserojen olabilirken, diğerleri genellikle iyi huyludur. Kistlerin tipi, izleme veya müdahale gerekip gerekmediğini belirlemede önemlidir.
Acinar Hücre Kanseri, pankreasın acinar hücrelerinden kaynaklanır. Daha nadir görülen bir türdür ve genellikle agresif bir seyir izler.
Pankreas Kanseri Belirtileri
Genellikle belirti göstermeden ilerleyen bir hastalık olduğu için erken tanısı zorlaşır. Çeşitli belirtilerle kendini gösterebilir. Belirtiler genellikle hastalığın evresine ve tümörün bulunduğu bölgeye bağlı olarak değişir.
En yaygın belirtilerinden biri karın ağrısıdır. Bu ağrı genellikle belin arkasına yayılabilir ve sürekli bir rahatsızlık hissi yaratabilir. Ağrı, yemeğin ardından daha da şiddetlenebilir. Hastalar genellikle bu durumu sindirim sorunlarıyla ilişkilendirebilirler.
Belirgin bir sebep olmaksızın kilo kaybı, kanserin önemli belirtilerindendir. Pankreas, sindirim enzimleri üretmediğinde, vücut besinleri yeterince işleyemez.
Hastalar, yemek yeme isteğinde azalma hissedebilirler. BBu durum, sindirim problemleri ve sürekli rahatsızlık hissi ile ilişkili olabilir. İştah kaybı, kilo kaybının yanı sıra genel sağlığı da olumsuz yönde etkileyebilir.
Sarılık, cildin ve gözlerin sararmasıdır ve pankreasın safra kanallarını sıkıştırması sonucu ortaya çıkabilir. Bu durum, safra akışını engelleyerek bilirubin seviyelerinin yükselmesine neden olur. Sarılık, genellikle kanserin ilerlemiş evrelerinde görülür.
Pankreasın işlev bozukluğu, sindirim sorunlarına yol açabilir. Hastalar, mide bulantısı, kusma ve hazımsızlık gibi belirtiler yaşayabilir. Bu sorunlar, yemek yedikten sonra daha belirgin hale gelir. Ayrıca günlük yaşamı etkileyebilir.
Diyabet, pankreasın insülin üretme kapasitesinin azalmasıyla ilişkilidir. Pankreas kanseri, bu durumu tetikleyebilir veya mevcut diyabetin seyrini değiştirebilir.
Kanser hastaları, sürekli bir yorgunluk hissi yaşayabilirler. Bu durum, vücudun kanserle savaşma çabası ve besinlerin yeterince işlenememesindendir. Enerji kaybı, günlük aktiviteleri gerçekleştirmeyi zorlaştırabilir.
Kanser ilerledikçe, vücut enfeksiyonlarla başa çıkmakta zorlanabilir. Bu durum, genel bir rahatsızlık hissine neden olabilir. Özellikle kanserin ilerlemiş evrelerinde bu tür belirtiler daha yaygın hale gelir.
Pankreas Kanseri Tedavi Yöntemleri
Cerrahi müdahale, kanserin tedavisinde en etkili yaklaşımlardan biridir. Amaç, tümörün en fazla bölümünü çıkarmaktır.
Whipple ameliyatı, pankreasın baş kısmı, on iki parmak bağırsağı, safra kesesi ve bazı çevre dokuların çıkarıldığı bir cerrahi işlemdir. Genellikle tümör, pankreasın başında olduğunda uygulanır.
Pankreatektomi, Pankreasın tamamının veya bir kısmının çıkarılmasıdır. Tümörün konumuna bağlı olarak değişir.
Palyatif Cerrahi, İlerlemiş pankreas kanseri durumunda, semptomları hafifletmek amacıyla yapılan cerrahidir. Bu tür cerrahi, tümör çıkarma amacı taşımamakla birlikte hastanın yaşam kalitesini artırmaya yöneliktir.
Kemoterapi, kanseri öldürmek veya büyümelerini durdurmak için kullanılan ilaç tedavisidir.
Neoadjuvan Kemoterapi, Cerrahiden önce uygulanan bu tedavi, tümörün küçülmesini sağlamak amacıyla yapılır. Bu, cerrahinin başarısını artırabilir.
Adjuvan Kemoterapi, Cerrahiden sonra, kanserin nüks etmesini önlemek için kullanılır. Cerrahinin ardından kalan kanser hücrelerini hedef alır.
Kemoterapinin yan etkileri arasında bulantı, kusma, yorgunluk ve saç dökülmesi yer alır. Ancak bu yan etkiler genellikle tedavi sona erdikten sonra geçer.
Radyoterapi, yüksek enerjili ışınlar kullanarak kanseri hedef alır. Tümörün tamamının çıkarılamadığı durumlarda, kalan kanser hücrelerini yok etmek amacıyla kullanılır. İlerlemiş kanselerde, ağrıyı hafifletmek amacıyla palyatif olarak da uygulanabilir.
Pankreas kanseri nedir, sessiz bir şekilde ilerleyen hastalıktır. Duktal adenokarsinom, en yaygın türü olup, pankreasın duktus hücrelerinde başlar. Diğer türler arasında endokrin tümörler ve kistik lezyonlar bulunur. Tedavi yöntemleri, hastanın durumu ve kanserin evresine göre değişiklik göstermektedir.