İncebağırsağın 25 santimetre kadar olan ilk bölümüne onikiparmak bağırsağı denir. C harfi görünümündedir. Onikiparmak bağırsağında meydana gelen ülsere tıp dilinde duodenum ülseri denir.
Ülserin Sebepleri
Tedavi edilmeyen gastrit,
fazla asit,
Sinir bozukluğu,
Düzensiz hayat,
Gürültü,
Fazla miktarda sigara, çay, kahve ve alkol kullanımı
Safra kesesi veya karaciğer yetersizliği,
Kalp hastalıkları,
Hormon dengesizliği,
Dengeli bir şekilde beslenememe,
Çok sıcak veya çok soğuk yiyecekler,
Aşırı et, hamur işleri veya baharatlı yiyecekler almak
Ve bazı ilaçlar;
Onikiparmak bağırsağında ülserin meydana gelmesine yardımcı olur.
Ülserin Belirtileri Nelerdir?
Hasta, mide ekşimesi ve ağzına ekşi su gelmesinden şikayet eder.
Ayrıca dili paslı, rengi solgundur, baş dönmesi ve fazla terleme de görülür.
Midesinin üstüne basılınca, ağrı hisseder.
Ağrı açlıkla artar yemek ve süt alınımı ile azalır.
Yemeklerden sonra da göğse doğru yayılan bir ağrı belirir.
Bu belirtiler, ilkbahar ve sonbahar aylarında daha da artar.
Tedavi
Tedavi için yapılacak ilk iş, hastalığı doğuran nedenleri ortadan kaldırmak,
Yemekleri az, fakat sık sık yemek,
Sigara, alkol, çay ve alkolden kaçınmak
İstirahat etmek ve üzüntüden uzak yaşamaya gayret etmektir.
Mide Ülseri
Mide ülseri genellikle mide duvarında meydana gelen enfeksiyonlar neticesinde oluşur. “H.pylori” adlı bakteri mide ülserinin başlıca sebebi olarak gösterilmektedir.
Sağlıklı bir mide zarı sindirim için üretilen mide asidine dayanıklıdır ancak, mide ülseri olan bir kişide mide zarının aside karşı koruması ortadan kalktığı için yarayla temas eden mide asidi şiddetli ağrılara neden olur. Bu ağrılar karnın üst kısmında yoğunlaşır ve aralıklarla görülebilir.
Mide ülseri erken teşhis edilirse ilaçlarla tedavisi mümkündür fakat belirtiler ciddiye alınmazsa ve ülser kanamaya başlarsa hayati tehlike yaratabilecek kadar ciddi bir sağlık sorunudur.
Ülser Belirtileri Nelerdir?
Ülser belirtileri, ülserin hangi aşamada olduğuna göre değişebilir. Ülserin neden olduğu, mide zarındaki açık yaralar başlangıç durumunda ise hafif belirtiler gösterir. Ancak yara büyüdükçe belirtiler, özellikle karın ağrıları şiddetini arttırır.
Ağrı: Mide ülserinin başlıca belirtisi karnın üst kısmında görülen ağrılardır. Bu ağrılar gelip geçici olabilir (bir kaç dakikadan bir kaç saate kadar sürebilir) ve mide asidi azaltıcı tabletlerle hafifletilebilir.
Ancak bu tabletler ülseri tedavi etmez ve geçici bir rahatlama sağlar. Ağrılar yemeklerden sonra şiddetlenebilir ve gece sizi uykunuzdan uyandırabilir.
Diğer Belirtiler: Mide bulantısı, kusma, iştah kaybı, şişkinlik, halsizlik, sık geğirme ve kilo kaybı mide ülserinin diğer belirtileri arasındadır.
Kanamalı Mide Ülseri Belirtileri: Mide zarındaki ülser kanamaya başladığında koyu renkli, kanlı veya katrana benzer dışkı, kan kusma, kilo kaybı, karnın orta ve üst kısmında çok şiddetli ağrılar görülür. Kanamalı ülser ciddi bir sorundur ve en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna gidilmelidir.
Mide Ülseri Önemli Problemlere Yol Açar mı?
Mide ülseri çoğunlukla mide asidi düzenleyici ilaçlar ve antibiyotiklerle tedavi edilebilmektedir. Antibiyotik tedavisi genellikle ülserin tekrar etmesini önler. Ancak ülserin belirtilerini ciddiye almazsanız ve doktora gidip ilaç tedavisine başlamazsanız ülseriniz hayati risk taşıyan kanamalı ülsere dönüşebilir. Ülserin kanaması ve buna bağlı yaşanan ciddi komplikasyona sık rastlanmaz (50 kişiden 1’inde görülür) ancak bu “hiç risk yok” anlamına gelmemektedir. Mide ülseri mide zarının delinmesi veya gıdaların sindirim sisteminde hareket etmesine engel olan “mide tıkanması” gibi çok ciddi rahatsızlıklara yol açabilir. İç kanama tedavi edilmeyen mide ülserinin tehlikeli komplikasyonları arasında yer almaktadır. Özellikle 60 yaş üzerindeki yetişkinler mide ülseri tedavisine kısa sürede başlamalı ve tedavi sonrası kontrolleri aksatmamalıdır.
Mide Ülseri İçin Yapılan Tanısal Testler
Endoskopi: Doktorun, ucunda kamera bulunan ince bir boru ile mideyi görüntülemesini sağlayan endoskopi mide ülserinin teşhis edilebilmesi için en sık kullanılan yöntemlerden biridir. Kamera sayesinde ülserin tam olarak midenin hangi bölgesinde bulunduğu, büyüklüğü ve hangi aşamada olduğu bu yöntemle net olarak belirlenebilmektedir.
Bakteri Testi: Mide ülserinin başlıca nedeni olarak gösterilen H.pylori bakterisinin tespiti için çeşitli testler yapılabilir. Bu testler arasında dışkı testi, nefes testi ve kan testi bulunmaktadır. Ayrıca endoskopi sırasında mide ülserinden örnek alınarak (biyopsi) H.pylori bakterisi bulunup bulunmadığı incelenebilir.
Biyopsi: Endoskopi ile görüntülenen ülserden daha sonra laboratuvar ortamında test edilmek üzere bazı örnekler alınabilir ve buna biyopsi adı verilir. Mikroskopla incelenen bu örnekler sayesinde ülserin nedeni ve kanserli olup olmadığı konusunda net bir bilgi sağlanabilmektedir.
Ülser Tedavisinde Kullanılan Yöntemler
Antiasit
Sükralfat
H2 Blokörler
PPI(Proton pompa İnhibitörleri)
Cerrahi:
Günümüzde ülsere neden olan bakteri net olarak bilindiğinden ve bu bakteriye karşı etkili özel antibiyotikler üretildiğinden ameliyatsız tedavilerde önemli bir başarı sağlanmıştır. Ülserin hayati tehlike oluşturduğu (kanamalı ülser veya sindirim sisteminin tıkanması) durumlarda cerrahi seçenek ön plandadır.
Mide ülseri tedavi edildikten sonra ülserin tekrar edip etmediğinin belirlenmesi için kontroller gerekir. Bu kontrollerde bakterinin tekrar aktif olup olmadığını öğrenmek için testler yapılabilir. Bu testler genellikle tedaviden en az 4 hafta sonra yapılmaktadır. Bakteri tamamen temizlenmemişse antibiyotik tedavisi tekrar uygulanabilir.
Mide Ülseri Hastaları Nasıl Beslenmeli?
Liften zengin gıdalar mevcut ülserin iyileşmesine ve ülser oluşumunun önlenmesine yardımcı olur. Acı ve çok baharatlı gıdalar ülser belirtilerini şiddetlendirebilir. Alkol ve sigara kullanımı ülserin iyileşmesinin önündeki en büyük engeller arasındadır. Stres, kahve, gazlı içecekler ve çay mide ülseri için risk oluşturan gıdalardır.