Pankreasın hücrelerinde kontrolsüz büyüyen tümörlerin oluşmasıdır. Genellikle ileri yaşlarda, özellikle 65 yaş üzeri bireylerde daha sık görülür. Yaşlılarda pankreas kanseri belirtileri arasında kilo kaybı, sarılık, karın ağrısı ve sindirim sorunları yer alır. Tedavisi cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi yöntemlerini içerebilir. Erken tanı zordur, bu nedenle hastalık genellikle ilerlemiş safhalarda teşhis edilir.
Yaşlılarda Pankreas Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Genellikle üst karında hissedilen ve sırta yayılabilen ağrılar, yaygın belirtilerindendir. Açıklanamayan kilo kaybı ve iştahsızlık, hastalığın erken döneminde görülebilir. Gözlerin beyazında ve ciltte sararma, kanser nedeniyle safra kanallarının tıkanmasına bağlı olarak gelişebilir. İdrarın koyu renkli olması, dışkının açık renkli veya yağlı olması safra yollarındaki tıkanıklıkların bir belirtisi olabilir.
Özellikle yemek sonrası mide bulantısı ve kusma yaşlılarda pankreas kanseri ile ilişkili olabilir. Pankreas, insülin üreten bir organ olduğu için kanser gelişimi ile birlikte ani diyabet başlangıcı da görülür. Yaşlılarda bu belirtilerin gözden kaçmaması ve erken teşhis için düzenli doktor kontrollerinin yapılması önemlidir.
Yaşlılarda Pankreas Kanseri Neden Olur?
Genellikle 65 yaş üstü bireylerde daha sık görülür. Yaşlanma süreci, hücrelerin DNA’sında zamanla biriken hasarları artırarak riski yükseltir. Ailede öyküsü bulunan bireylerde risk daha yüksektir. Bazı gen mutasyonları riski artırabilir. Sigara içmek, yaşlılarda pankreas kanseri gelişiminde önemli bir risk faktörüdür.
Yaşlı bireylerde uzun yıllar süren sigara kullanımı riski artırır. Yaşlı bireylerde obezite ve diyabet gibi kronik hastalıklar, riski artırabilir. Kötü beslenme alışkanlıkları, özellikle yağlı ve işlenmiş gıdalar tüketimi, riski artırabilir. Aşırı alkol tüketimi de pankreasın sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu faktörlerin bir kombinasyonu yaşlılarda pankreas kanseri yaşanmasına yol açabilir.
Yaşlılarda Pankreas Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor, yaşlılarda pankreas kanseri semptomlarını ve sağlık geçmişini değerlendirir. Kan testleri, kanserin belirteçlerini (örneğin, CA 19-9) ölçmek için kullanılabilir. Bu testler, kanserin varlığı hakkında bilgi verebilir, ancak kesin teşhis koymak için yeterli değildir. Ultrasonografi, karın bölgesindeki organları görüntülemek için kullanılır. Bilgisayarlı tomografi, pankreasın detaylı görüntülerini sağlar ve kanserin yayılımını değerlendirmek için kullanılır. Manyetik rezonans görüntüleme, pankreasın ve çevresindeki dokuların daha detaylı görüntülerini elde etmek için kullanılır.
Pozitron emisyon tomografisi, kanserin vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını belirlemeye yardımcı olur. Endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi, pankreas kanalını incelemek için kullanılır. ERCP sırasında, kanser hücrelerini incelemek için biyopsi alınabilir. Endoskopik ultrasonografi, ultrason özellikleri ile pankreasın yakın görüntüsünü elde eder. biyopsi almayı mümkün kılar. Pankreas dokusunun bir örneği alınarak laboratuvar testleri ile incelenir. Biyopsi, kesin teşhis koymak için en güvenilir yöntemdir. Bu testlerin kombinasyonu, yaşlılarda pankreas kanseri olduğunu teşhis etmede en iyi sonuçları verir. Teşhis süreci, hastanın genel sağlık durumu ve semptomlarına bağlı olarak değişebilir.
Yaşlılarda Pankreas Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Eğer erken evrede ise ve cerrahi olarak tamamen çıkarılabilir durumda ise, cerrahi müdahale yapılabilir. Ancak yaşlı hastalarda cerrahi riskler daha yüksek olabilir. Bu yüzden bu seçenek genellikle hastanın genel sağlık durumu dikkate alınarak değerlendirilir. Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmeye yönelik ilaç tedavisidir. Yaşlı hastalarda, genellikle tedavi dozları ve sıklığı hastanın genel sağlık durumu ve toleransına göre ayarlanır. Kanser hücrelerini hedef alarak yüksek enerjili ışınlar kullanır.
Radyoterapi, cerrahi müdahale mümkün olmayan durumlarda veya ağrı ve diğer semptomları hafifletmek için kullanılır. Kanser hücrelerinin büyümesini engellemeye yönelik özel ilaçlar kullanılabilir. Bu tedavi türü, genellikle belirli genetik mutasyonları olan hastalar için uygundur. Palyatif bakım, hastanın semptomlarını hafifletmek amacıyla verilen destekleyici tedavidir. Ağrı yönetimi, beslenme desteği ve diğer rahatlatıcı hizmetler içerir. Yaşlılarda pankreas kanseri tedavi seçenekleri, bireysel sağlık durumlarına ve kişisel tercihlere göre uyarlanır. Bu nedenle, tedavi planı oluşturulurken doktorla detaylı değerlendirme yapılması önemlidir.
