Karaciğerde anormal hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla oluşan kitlelerdir. Karaciğer tümörü iyi huylu veya kötü huylu olabilir. Kötü huylu olanlar karaciğer kanseri olarak bilinir. Hepatit, siroz ve genetik faktörler risk oluşturur. Belirtileri arasında karın ağrısı, kilo kaybı ve sarılık yer alır. Teşhis için kan testleri, ultrason ve biyopsi yapılır. Tedavi cerrahi, kemoterapi veya radyoterapi ile mümkündür.
Karaciğer Tümörü Belirtileri Nelerdir?
Özellikle sağ üst karın bölgesinde ağrı ve hassasiyet hissedilir. Karaciğer büyüdükçe karnın sağ tarafında şişlik fark edilebilir. Açıklanamayan kilo kaybı sık görülen belirtilerden biridir. Hastalar genellikle iştahsızlık yaşar ve erken doyma hisseder. Cilt ve gözlerde sararma meydana gelir. Kanda bilirubin seviyelerinin artması nedeniyle idrar koyu renkli olabilir.
Genel bir halsizlik ve sürekli yorgunluk hissedilir. Günlük aktiviteleri yapmak zorlaşır. Karaciğerin işlev bozukluğu nedeniyle karın bölgesinde sıvı birikebilir. Karın şişer ve rahatsızlık hissi oluşur. Sindirim sistemi etkilenebilir ve sık sık mide bulantısı hissedilebilir. Bazı hastalarda kusma görülebilir.
Safra akışının bozulması nedeniyle ciltte kaşıntı oluşabilir. Cilt kuruluğu veya kızarıklık gibi belirtiler eşlik edebilir. Karaciğer fonksiyonları bozulduğunda kan pıhtılaşma sorunları yaşanabilir. Kolay morarma veya burun ve diş eti kanamaları görülebilir. Eğer karaciğer tümörü belirtilerinden birkaçını yaşıyorsanız, bir doktora başvurmanız önemlidir. Özellikle risk faktörleri (hepatit B, hepatit C, siroz, ailede karaciğer kanseri öyküsü vb.) bulunan kişilerin düzenli kontroller yaptırması önerilir.
Karaciğer Tümörü Neden Olur?
Hepatit B ve C enfeksiyonları, karaciğerde kronik iltihaplanmaya yol açarak tümör oluşum riskini artırır. Siroz, karaciğer dokusunun hasar görüp sertleşmesiyle gelişir ve bu durum kanser oluşumuna zemin hazırlar. Uzun süreli aşırı alkol tüketimi, karaciğer hücrelerinde hasara ve siroza neden olabilir. Sigara, içerdiği toksik maddelerle kanser riskini artırır. Obezite, diyabet ve insülin direnciyle ilişkili olarak gelişen yağlı karaciğer hastalığı, iltihaplanma ile birlikte riski artırır.
Küflenmiş tahıl ve kuruyemişlerde bulunan aflatoksin, karaciğer hücrelerinde mutasyonlara neden olabilir. Tümör gelişimine yol açabilir. Ailede karaciğer kanseri öyküsü olan bireylerin hastalığa yakalanma riski daha yüksektir. Tip 2 diyabet, insülin direnci ile birlikte karaciğer hücrelerinde kanser gelişimine zemin hazırlar. Tarım ilaçları, endüstriyel kimyasallar ve bazı toksik maddelere uzun süre maruz kalmak tümörlerin oluşmasına neden olur. Karaciğer tümörü erken teşhisi için düzenli sağlık kontrolleri ve risk faktörlerinden kaçınmak önemlidir. Eğer karaciğer hastalıkları açısından riskli bir gruptaysanız, düzenli doktor kontrolü ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları geliştirmek koruyucu olabilir.
Karaciğer Tümörü Nasıl Tedavi Edilir?
Tümör, cerrahi olarak çıkarılabilir. Ancak, karaciğerin yeterli çalışabilir kısmının kalması gereklidir. Kanserin ileri evrelerinde, uygun donör bulunması halinde karaciğer nakli en etkili yöntemlerden biridir. Isı enerjisi ile tümör hücreleri yok edilir. Yüksek frekanslı mikrodalgalar kullanılarak kanser hücreleri öldürülür. Kanserin beslenmesini sağlayan damarlar bloke edilerek kemoterapi ilaçları verilir.
Tümöre radyoaktif madde enjekte edilerek küçülmesi sağlanır. Kanser hücrelerine özgü ilaçlar kullanılır (örneğin, sorafenib gibi). Bağışıklık sistemini güçlendiren tedaviler uygulanabilir. Sistemik ilaçlarla karaciğer tümörü büyümesi engellenmeye çalışılır. Tedavi süreci, hastanın durumuna göre multidisipliner bir ekip tarafından planlanır. Erken teşhis, tedavi başarısını artıran en önemli faktördür.
